Kiberxavfsizlik: it infratuzilmasini himoya qilishning zamonaviy usullari

Kiberxavfsizlik: it infratuzilmasini himoya qilishning zamonaviy usullari

Authors

  • D. Sh. Usmanbayev

DOI:

https://doi.org/10.5281/zenodo.15648263

Keywords:

kiberxavfsizlik, IT infratuzilmasi, xavfsizlik siyosati, sun’iy intellekt, blokcheyn, tarmoq xavfsizligi, foydalanuvchi autentifikatsiyasi, bulut texnologiyalari, xavf tahlili, kiberhujumlar, inson omili, avtomatlashtirilgan tizimlar.

Abstract

Ushbu maqolada kiberxavfsizlik tushunchasi va u orqali IT infratuzilmasini himoya qilishda qo‘llanilayotgan
zamonaviy yondashuvlar tahlil qilinadi. Dastlab, kiberxavfsizlikning asosiy komponentlari – axborotni himoyalash,
tarmoq xavfsizligi, foydalanuvchi autentifikatsiyasi va xavf tahlili kabi yo‘nalishlar ko‘rib chiqiladi. So‘nggi yillarda keng
ommalashib borayotgan bulut texnologiyalari, sun’iy intellekt, blokcheyn va avtomatlashtirilgan xavfsizlik tizimlari asosida
yaratilgan himoya mexanizmlarining samaradorligi muhokama qilinadi. Shuningdek, tarmoq tahdidlarini oldindan aniqlash,
kiberhujumlarga tezkor javob berish va tashkilotlarda xavfsizlik siyosatini to‘g‘ri shakllantirish kabi jihatlarga alohida e’tibor
qaratiladi. Maqolada shuningdek inson omilining kiberxavfsizlikdagi o‘rni va foydalanuvchi madaniyatining ahamiyati ham
yoritilgan. Keltirilgan ilmiy va amaliy tavsiyalar IT infratuzilmani zamonaviy tahdidlar qarshisida samarali himoya qilishga
xizmat qiladi.

Author Biography

D. Sh. Usmanbayev

Muhammad al-Xorazmiy nomidagi Toshkent axborot
texnologiyalari universiteti
katta о’qituvch

References

Stallings, W. (2020). Network Security Essentials: Applications and Standards. Pearson.

Schneier, B. (2015). Data and Goliath: The Hidden Battles to Collect Your Data and Control Your World. W.W. Norton

& Company.

Anderson, R. (2020). Security Engineering: A Guide to Building Dependable Distributed Systems. Wiley.

Kaspersky Lab. (2023). Global IT Security Risks Report. Retrieved from https://www.kaspersky.com/resource-center

NIST. (2018). Framework for Improving Critical Infrastructure Cybersecurity. National Institute of Standards and

Technology.

Ghorbani, A., Lu, W., & Tavallaee, M. (2010). Network Intrusion Detection and Prevention: Concepts and Techniques.

Springer.

Bishop, M. (2018). Computer Security: Art and Science. Addison-Wesley.

Kim, D., & Solomon, M. G. (2016). Fundamentals of Information Systems Security. Jones & Bartlett Learning.

Downloads

Published

2025-05-01
Loading...