TRANSPORT TARMOG‘I VA MILLIY IQTISODIYOTNING ASOSIY TARMOQLARI O‘RTASIDAGI BOG‘LIQLIKNI MODELLASHTIRISH (SURXANDARYO VILOYATI MISOLIDA)

TRANSPORT TARMOG‘I VA MILLIY IQTISODIYOTNING ASOSIY TARMOQLARI O‘RTASIDAGI BOG‘LIQLIKNI MODELLASHTIRISH (SURXANDARYO VILOYATI MISOLIDA)

Authors

  • Baxtiyor Turayev
  • Sirojiddin Aymatov

DOI:

https://doi.org/10.5281/zenodo.17288365

Keywords:

transport tarmog‘i; raqobatbardoshlik, bosh komponentalar usuli (PCA), standartlashtirish, qurilish, qishloq xo‘jaligi, sanoat, sektorlararo integratsiya, Surxondaryo

Abstract

Maqolada Surxondaryo viloyati kesimida transport tarmog‘i va iqtisodiyotning asosiy tarmoqlari (qurilish,
qishloq xo‘jaligi, sanoat) o‘rtasidagi bog‘liqlik Bosh komponentalar usuli (PCA) orqali modellashtiriladi. Standartlashtirilgan
ko‘rsatkichlardan hosil qilingan 〖PC〗_1— “umumiy tarmoqlararo o‘sish indeksi” transport xizmatlari hajmidagi
variatsiyaning katta qismini izohlaydi, multikollinearlik muammosini bartaraf etadi va sektorlararo sinergiyani miqdoriy
baholashga imkon beradi.

Author Biographies

Baxtiyor Turayev


i.f.f.d., dots.v.b.
Termiz iqtisodiyot va servis universiteti,
Buxgalteriya hisobi va statistika
kafedrasi katta o‘qituvchisi

Sirojiddin Aymatov


Termiz davlat universiteti mustaqil izlanuvchisi

References

1. Button K. Transport Economics. 3rd ed. Cheltenham: Edward Elgar, 2010. – 528 p.

2. Rodrigue J-P., Comtois C., Slack B. The Geography of Transport Systems. 5th ed. New York: Routledge, 2020. – 456

p.

3. World Bank. Agricultural Logistics in Developing Countries: Challenges and Solutions. Washington, DC: World Bank

Group, 2017. – 102 p.

4. UNIDO. Industrial Development Report 2019: Demand for Manufacturing. Vienna: United Nations Industrial

Development Organization, 2019. – 192 p.

5. Karimov A., Islomov B., Yusupov S. “Transport tarmog‘i va qurilish sektori o‘zaro bog‘liqligi: Surxondaryo viloyati

misolida”. O‘zbekiston Iqtisodiy Tadqiqotlar Jurnali, №3, 2022, pp. 45–56.

6. Xolmatov M. “Qishloq xo‘jaligi mahsulotlarini tashish xarajatlari va transport xizmatlari samaradorligi”. Qishloq xo‘jaligi

iqtisodiyoti va innovatsiyalar, №2, 2021, pp. 31–38.

7. Jolliffe I. Principal Component Analysis. 2nd ed. New York: Springer, 2002. – 487 p.

8. Santos G., Behrentz E., Rodríguez M. “Environmental Kuznets Curve for Transport Emissions: Evidence from NOx

Data”. Transportation Research Part D, Vol. 17, No. 4, 2012, pp. 315–320.

9. Chen X., Li Q. “Measuring Transport Efficiency Across Chinese Provinces Using PCA and Regression Analysis”.

Journal of Transport Geography, Vol. 68, 2018, pp. 45–54

Downloads

Published

2025-10-01

How to Cite

Turayev , B., & Aymatov , S. (2025). TRANSPORT TARMOG‘I VA MILLIY IQTISODIYOTNING ASOSIY TARMOQLARI O‘RTASIDAGI BOG‘LIQLIKNI MODELLASHTIRISH (SURXANDARYO VILOYATI MISOLIDA). GREEN ECONOMY AND DEVELOPMENT, 3(10). https://doi.org/10.5281/zenodo.17288365
Loading...