MEHNAT MIGRATSIYASI VA PUL O‘TKAZMALARINING IQTISODIYOTGA TA’SIRI
DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.17356234Keywords:
mehnat migratsiyasi, pul o‘tkazmalari, iqtisodiy ta’sir, O‘zbekiston, YAIM, aholi daromadi, kambag‘allik, valyuta tushumi, ishsizlik, makroiqtisodiy barqarorlik, xalqaro tajriba, tashqi qaramlik, miya oqimi, ijtimoiy-iqtisodiy rivojlanishAbstract
Ushbu maqolada O‘zbekiston Respublikasida mehnat migratsiyasi va pul o‘tkazmalarining iqtisodiyotga
ta’siri empirik tahlil asosida o‘rganilgan. Tadqiqotda 2018–2024-yillardagi statistik ma’lumotlar asosida pul o‘tkazmalari
(remittances) hajmi hamda ularning iste’mol bozori, kambag‘allik darajasi, ishsizlik va valyuta tushumlariga ta’siri tahlil
qilingan. Empirik natijalarga ko‘ra, migrantlar tomonidan yuborilgan pul o‘tkazmalari qisqa muddatda makroiqtisodiy
barqarorlikni ta’minlashda ijobiy rol o‘ynagani aniqlangan, biroq uzoq muddatda mehnat resurslarining qisqarishi, “miya
oqimi”ning kuchayishi va tashqi iqtisodiy qaramlik xavflari yuzaga kelgani qayd etilgan. Shuningdek, xalqaro tajriba
va qiyosiy tahlil asosida O‘zbekistonda pul o‘tkazmalarini samarali investitsiyalarga yo‘naltirish, moliyaviy xizmatlarni
kengaytirish hamda ijtimoiy himoyani kuchaytirish orqali iqtisodiy barqarorlikni mustahkamlash bo‘yicha amaliy takliflar
ishlab chiqilgan.
References
1. O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2018-yil 5-iyuldagi ‘‘Mehnat migratsiyasi masalalarini tartibga solish va ushbu
sohada davlat boshqaruvi samaradorligini oshirish chora-tadbirlari to‘g‘risida’’gi PQ–3839-son qarori. https://lex.uz/
docs/-3811317
2. O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Sh.M. Mirziyoyevning Oliy Majlisga Murojaatnomasi. O‘zbekiston Respublikasi
Oliy Majlisi Senatining 27.12.2022 yildagi SQ-669-IV-son qarori. https://lex.uz/uz/docs/-6371092
3. https://documents1.worldbank.org/curated/en/099740408142422676/pdf/IDU-84dfd61b-e135-4242-a202-
3728b2e8fa86.pdf
4. https://data.worldbank.org/indicator/BX.TRF.PWKR.CD.DT
5. Adams, R. (2009). The determinants of international remittances in
developing countries. World Development, 37(1), 93–103. https://doi.org/10.1016/j.worlddev.2008.08.009
6. Bollard, A., McKenzie, D., Morten, M., & Rapoport, H. (2011). Remittances and the brain drain revisited: The microdata
show that more educated migrants remit more. World Bank Economic Review, 25(1), 132–156. https://openknowledge.
worldbank.org/entities/publication/e7f27fd8
7. International Organization for Migration (IOM). (2022). World Migration Report 2022. Geneva: IOM. 480 p.
8. Rapoport, H., & Docquier, F. (2006). The economics of migrants’ remittances. In Handbook of the Economics of Giving,
Altruism and Reciprocity (Vol. 2, pp. 1135–1198).
9. Vohidov A. (2019). Mehnat migratsiyasining ijtimoiy-iqtisodiy oqibatlari. Iqtisodiyot va ta’lim, (4), 45–51.
10. Qodirov B. (2020). Xorijiy pul o‘tkazmalari va kambag‘allikni qisqartirish muammolari. Moliya va bank ishi, (6) 22–29.
11. Ergashev D. (2021). Remitanslarning makroiqtisodiy barqarorlikka ta’siri. O‘zbekiston iqtisodiy axborotnomasi, (3),
77–84.
12. Mavlanova S. (2022). Pul o‘tkazmalari va ularning O‘zbekiston YAIMidagi ulushi. Innovatsion iqtisodiyot jurnali, (2),
33–41.
13. Gujarati D. N., & Porter D. C. (2009). Basic Econometrics (5th ed.). McGraw-Hill/Irwin.
14. Adams R. H., & Cuecuecha A. (2013). The impact of remittances on investment and poverty in
Ghana. World Development, 50, 24–40. https://doi.org/10.1016/j.worlddev.2013.04.009.
Downloads
Published
Issue
Section
License
Copyright (c) 2025 YASHIL IQTISODIYOT VA TARAQQIYOT
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.