UMUMTA’LIM MAKTABLARIDA XARAJATLAR SMETASI VA SHTATLAR JADVALINING TAHLILI: OPTIMALLASHTIRISH VA SAMARADORLIKNING YANGICHA USULLARI (NAMANGAN VILOYATI MISOLIDA).
DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.17559599Keywords:
umumta’lim maktablari, xarajatlar smetasi, shtatlar jadvali, optimallashtirish, samaradorlik, moliyaviy boshqaruv, Namangan viloyati, ta’lim iqtisodiyotiAbstract
Mazkur maqolada umumta’lim maktablarida xarajatlar smetasi va shtatlar jadvalining tahlili, ularni
optimallashtirish hamda samaradorligini oshirishning yangi yondashuvlari o‘rganilgan. Tadqiqotda ta’lim muassasalarining
moliyaviy boshqaruvi jarayonlarida byudjet mablag‘laridan oqilona foydalanish, xarajatlarni rejalashtirishda zamonaviy
iqtisodiy tahlil usullarini qo‘llash zarurligi asoslab berilgan. Namangan viloyati misolida o‘tkazilgan amaliy tahlil orqali
maktablarda moliyaviy resurslarning taqsimoti, shtatlar soni va ularning samaradorligi baholangan. Olingan natijalar
asosida ayrim maktablarda ortiqcha xarajatlar mavjudligi, resurslardan foydalanishning nomutanosibligi va mehnat
unumdorligining yetarli darajada emasligi aniqlangan.
Maqolada ta’lim sohasida xarajatlarni optimallashtirishning zamonaviy mexanizmlari — raqamli monitoring tizimlari,
iqtisodiy samaradorlik indikatorlari hamda normativ-huquqiy asoslarni takomillashtirish bo‘yicha takliflar ishlab chiqilgan.
Shuningdek, byudjet mablag‘larini boshqarishda shaffoflik va javobgarlikni kuchaytirishning amaliy yo‘llari yoritilgan.
Tadqiqot natijalari umumta’lim maktablari moliyaviy boshqaruv tizimini takomillashtirish, byudjet siyosatini optimallashtirish
va ta’lim sifatini oshirishga xizmat qilishi kutilmoqda. Ushbu maqola ta’lim iqtisodiyoti, moliya va menejment sohasida
faoliyat yuritayotgan mutaxassislar hamda siyosat ishlab chiquvchilar uchun amaliy ahamiyatga ega
References
1. Islomov, B. (2019). Umumta’lim maktablarida byudjet mablag‘laridan samarali foydalanish masalalari (Namangan
viloyati misolida). Namangan davlat universiteti ilmiy axboroti, №3, 45–52-betlar.
2. Karimov, U. (2020). Ta’lim tizimida raqamli iqtisodiyot tamoyillarini joriy etishning moliyaviy jihatlari. Moliya va Hisob,
№6, 25–31-betlar.
3. Mas’udov, A. (2018). Ta’lim muassasalarida moliyaviy boshqaruv tizimini takomillashtirish yo‘llari. Toshkent: Iqtisodiyot
nashriyoti.
4. Ministry of Public Education of the Republic of Uzbekistan (2023). Budget Planning and Financial Management
Guidelines for General Education Schools. Tashkent.
5. Murodova, N. (2023). Umumta’lim maktablarida xarajatlarni tahlil qilishning zamonaviy usullari. Ta’lim va Innovatsiya
ilmiy jurnali, №4, 33–39-betlar.
6. O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2022-yil 27-dekabrdagi 746-son qarori. Umumta’lim muassasalarining
shtatlar jadvalini tasdiqlash tartibi to‘g‘risida.
7. OECD (2021). Education at a Glance 2021: OECD Indicators. Paris: OECD Publishing.
8. Smith, J. (2020). Financial Efficiency and Resource Allocation in Public Education Systems. London: Routledge.
9. Toshpo‘latov, D. (2021). Shtatlar jadvalini shakllantirish va optimallashtirishning metodologik asoslari. O‘zbekiston
iqtisodiy tahlil jurnali, №2, 60–68-betlar.
10. UNESCO (2022). Education Finance and Efficiency: Global Perspectives and Policy Approaches. Paris: UNESCO
Publishing.
Downloads
Published
Issue
Section
License
Copyright (c) 2025 GREEN ECONOMY AND DEVELOPMENT
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.