TIJORAT BANKLARI O‘RTASIDAGI RAQOBATNI BAHOLASH VA KUCHAYTIRISHNING ZAMONAVIY METODOLOGIYASI: O‘ZBEKISTON TAJRIBASI

TIJORAT BANKLARI O‘RTASIDAGI RAQOBATNI BAHOLASH VA KUCHAYTIRISHNING ZAMONAVIY METODOLOGIYASI: O‘ZBEKISTON TAJRIBASI

Authors

  • Mansurbek Qulmetov

DOI:

https://doi.org/10.5281/zenodo.17559703

Keywords:

tijorat banklari, raqobat, HHI, CR4, raqamlashtirish, bank sektori, O‘zbekiston tajribasi.

Abstract

Ushbu maqolada O‘zbekiston tijorat banklari o‘rtasidagi raqobat darajasi baholanib, uni kuchaytirishning
zamonaviy metodologiyasi tahlil qilingan. Tadqiqotda Herfindahl–Hirschman indeksi (HHI) hamda CR4 konsentratsiya
ko‘rsatkichi yordamida 2020–2024-yillar davomida bank sektoridagi raqobat dinamikasi o‘rganilgan. Shuningdek,
raqamlashtirish jarayonining raqobatbardoshlikka ta’siri, innovatsion moliyaviy texnologiyalarning roli va davlat siyosati
omillari chuqur tahlil etilgan. Natijalar shuni ko‘rsatadiki, O‘zbekiston bank tizimida raqobat o‘rtadan yuqori darajada
shakllanmoqda, raqamli texnologiyalar esa ushbu jarayonni jadallashtirayotgan asosiy omil hisoblanadi

Author Biography

Mansurbek Qulmetov

Diplomat University “Iqtisodiyot va raqamli
Texnologiyalar” kafedrasi dotsenti

References

1. Central Bank of the Republic of Uzbekistan. (2024). Major indicators of commercial banks as of April 1, 2024. Retrieved

from https://cbu.uz/en/statistics/bankstats/

2. German Economic Team (Berlin). (2023). Key Trends in Uzbekistan’s Banking Sector. Berlin Economics. Retrieved

from https://www.german-economic-team.com/en/key-trends-in-uzbekistans-banking-sector/

3. UzDaily. (2024). Competition in Uzbekistan’s banking sector: Updated Herfindahl–Hirschman Index for Q3 2024.

Retrieved from https://www.uzdaily.uz/en/competition-in-uzbekistans-banking-sector-updated-herfindahl-hirschmanindex-

for-q3-2024/

4. Central Bank of the Republic of Uzbekistan. (2025). Number of customers applied remote banking systems as of

January 1, 2025. Retrieved from https://cbu.uz/en/statistics/paysistem/2135498/

5. Global CIO. (2024). Current aspects of digitalization in Uzbekistan. Retrieved from https://globalcio.com/articles/main/

current-aspects-of-digitalization-in-uzbekistan/

6. Maudos, J., & Fernández de Guevara, J. (2007). The cost of market power in banking: Social welfare loss vs. cost

inefficiency. Journal of Banking & Finance, 31(7), 2103–2125.

7. Bikker, J. A., & Haaf, K. (2002). Competition, concentration and their relationship: An empirical analysis of the banking

industry. Journal of Banking & Finance, 26(11), 2191–2214.

8. Aguirregabiria, V., Clark, R., & Wang, H. (2024). Branch networks and competition in retail banking. Journal of Industrial

Economics, 72(1), 25–56.

9. Azzabi, A., & Lahrichi, Y. (2023). Bank efficiency and competition dynamics: Evidence from emerging markets.

International Review of Economics & Finance, 84, 421–435.

10. Porter, M. E. (1980). Competitive Strategy: Techniques for Analyzing Industries and Competitors. New York: Free

Press.

11. Bain, J. S. (1951). Relation of profit rate to industry concentration: American manufacturing, 1936–1940. Quarterly

Journal of Economics, 65(3), 293–324.

12. Mason, E. S. (1939). Price and production policies of large-scale enterprise. American Economic Review, 29(1), 61–74.

13. IMF. (2024). Uzbekistan: Financial Sector Assessment and Banking Stability Report. International Monetary Fund,

Washington, D.C.

14. World Bank. (2023). Uzbekistan Financial Sector Review. Washington, D.C.: The World Bank Group.

15. Yuldasheva, M. (2023). Digital transformation and competitiveness in Uzbekistan’s banking sector. Finance and

Banking Journal of Uzbekistan, 3(2), 45–57.

16. Abdullayeva, Sh. Z., & Kasymov, S. S. (2022). Institutional limitations and competition in Uzbekistan’s banking system.

Economics and Education, 2(4), 118–126.

17. Qulmetov, M. R. (2022). Issues of evaluation of competition of commercial banks in the interbank market. Finance and

Banking Journal, 4(1), 23–31.

18. OECD. (2024). Competition and digital transformation in financial markets. Paris: OECD Publishing.

19. Mirziyoyev, Sh. M. (2023). Murojaatnoma Oliy Majlisga va O‘zbekiston xalqiga. Prezident.uz rasmiy portali. Retrieved

from https://president.uz/oz/lists/view/6373

20. Institute of Macroeconomic and Regional Studies (IMRS). (2024). Banking Sector Concentration Index in Uzbekistan

(HHI and CR4 Report, 2024). Tashkent: IMRS Analytical Bulletin.

21. Babayev Sh.B. Jismoniy shaxslardan olinadigan soliqlar boʻyicha tushumlarni prognoz qilish masalalari. Moliya, pul va

kredit Xalqaro va mahalliy darajadagi ilmiy-ommabop elektron jurnal, ISSN: 3060-4699 2025 yil may-iyun №5, 623-629

22. Babayev Sh.B. Jismoniy shaxslardan olinadigan soliqlarnii prognoz qilishning samaradorligini baholash koʻrsatkichlari

tizimi. Yashil iqtisodiyot va taraqqiyot jurnali, ISSN: 2992-8982, 2025-yil, 7-fevral №2-son, 1359-1363

Downloads

Published

2025-11-01
Loading...