XALQARO MOLIYA BOZORIDA KREDIT RISKINI BAHOLASHNING ZAMONAVIY USULLARI VA RISKLARNI BOSHQARISH TIZIMINING RIVOJLANISH TENDENSIYALARI
DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.17983675Keywords:
kredit riski, xalqaro moliya bozori, risklarni boshqarish, kredit skoring, PD, LGD, EAD, Basel III, stress-test, Monte-Karlo simulyatsiyasi, sun’iy intellekt, Big Data, kredit portfeli, moliyaviy barqarorlik, raqamli moliyaAbstract
Ushbu maqolada xalqaro moliya bozorida kredit riskini baholashning zamonaviy yondashuvlari, raqamli
texnologiyalar rivojining ta’siri hamda global moliyaviy integratsiya sharoitida risklarni boshqarish tizimi evolyutsiyasi tahlil
qilinadi. Tadqiqotda kredit riskini aniqlash, o‘lchash va kamaytirishda qo‘llanilayotgan ilg‘or amaliyotlar – takomillashgan
kredit skoring modellar, bank tizimidagi stress-testlash jarayonlari, shuningdek, kutilayotgan zarar (Expected Loss –
EL) va kutilmagan zarar (Unexpected Loss – UL) metrikalarining ustunliklari yoritiladi. Shuningdek, maqolada sun’iy
intellekt, mashinaviy o‘qitish va “Big Data” texnologiyalarining kredit riskini boshqarish samaradorligini oshirishdagi
ahamiyati ko‘rsatib beriladi. Ushbu texnologiyalar asosida kredit portfellarining xavf darajasini baholash, yuqori xavfli qarz
oluvchilarni erta aniqlash hamda qaror qabul qilish jarayonini optimallashtirish imkoniyatlari tahlil qilinadi
References
1. Duffie D. (2023). Fragmentation risks to the dollar-dominated international financial order. Keynote speech presented
at the Asian Bureau of Finance and Economic Research (ABFER).
2. Lando D. (2005). Credit risk modeling: Theory and applications. Princeton University Press.
3. Merton R. C. (2007). Applying modern risk management to equity and credit analysis. CFA Institute Conference
Proceedings Quarterly, 1, 18-28.
4. Cont R. (2007). Volatility clustering in financial markets: Empirical facts and agent-based models. In T. Lux, S. Reitz, &
R. Samanidou (Eds.), Long memory in economics (pp. 289-309). Springer.
5. Iskandarov M.L. (2023). The process of monitoring loans allocated by banks to industrial enterprises and ways to
improve it. Gwalior Management Academy Journal, 5, 1-10.
6. Mamadiyarov Z.T., & Karimov, K. I. (2024). Tijorat banklarida kredit riski va uni boshqarish usullari. Iqtisodiyot va
moliya.
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
Copyright (c) 2025 GREEN ECONOMY AND DEVELOPMENT

This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.