MAGNEZIAL BOG‘LOVCHI VA BAZALT TOLASI CHIQINDISI ASOSIDA KOMPOZITSION MATERIALLAR OLISH
DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.17779471Keywords:
Sorel sementi, magnezial bog‘lovchi, bazalt tolasi, kompozit materiallar, mexanik mustahkamlik, chiqindi tolalar.Abstract
Ushbu maqolada Sorel sementi (MgO–MgCl₂ bog‘lovchi tizimi) asosida kompozitsion materiallar olish
jarayonida bazalt tolasi chiqindisidan foydalanishning samaradorligi va texnologik afzalliklari bo‘yicha olib borilgan
eksperimental tadqiqotlarning asosiy natijalari keltiriladi. Tadqiqotning maqsadi Sorel sementli matritsaning fizik-mexanik
xususiyatlarini yaxshilash, uning suvga chidamlilik darajasini oshirish hamda strukturaviy barqarorligini ta’minlash
orqali yuqori samarali kompozitsion material yaratishdan iborat bo‘ldi. Shu munosabat bilan bazalt tolasi chiqindisining
miqdori, tolalar uzunligi, ularning Sorel sementga nisbatan massaviy ulushi va tarkibdagi optimal nisbatlar kompozitsion
materiallarning xususiyatlariga ta’sir nuqtai nazaridan bosqichma-bosqich o‘rganildi.
Olingan natijalar bazalt tolasi chiqindilarining kompozitsion sistemasida mikroarmaturalovchi komponent sifatida faol
ishtirok etishi, Sorel sement matritsasining g‘ovaklik tuzilmasini zichlashtirishi va yoriqlar paydo bo‘lish jarayonlarini
cheklashi natijasida mexanik ko‘rsatkichlarning sezilarli darajada yaxshilanishini ko‘rsatdi.
References
1. Sorel, S. On new magnesium cements. Comptes Rendus Hebdomadaires des Séances de l’Académie des Sciences,
1867.
2. Li, Z., Chau, C. K., & Poon, C. S. Recent advances in magnesium oxychloride cement. Cement and Concrete Research,
2001.
3. Wang, Y., Li, H., & Li, Z. Effect of additives on the water resistance of magnesium oxychloride cement. Construction
and Building Materials, 2010.
4. Hewlett, P. C. Lea’s Chemistry of Cement and Concrete. 4th ed. Elsevier, 2003.
5. Yu, H., Liu, Z., & Zhang, J. Mechanical behavior of basalt fiber reinforced composites. Journal of Materials Science,
2018.
6. Sim, J., & Park, C. Characteristics of basalt fiber as a strengthening material for concrete. ACI Materials Journal, 2005.
7. Xu, B., Ma, H., & Li, Z. Influence of curing methods on the properties of magnesium oxychloride cement. Journal of
Materials in Civil Engineering, 2012.
8. Alomayri, T., & Low, I. M. Synthesis and characterization of basalt fiber reinforced cementitious composites. Materials
and Design, 2013.
9. Khamidov, A. X., Nurmatov, R. N. Qurilish materiallari texnologiyasi. T.: O‘zbekiston Milliy Universiteti nashri, 2018.
10. Jalilov, A. R., & Botirov, M. T. Kompozitsion materiallar: tarkibi va xossalari. Toshkent: Fan, 2020.
11. Afanasiev, V. N. Magnesium Oxychloride Cement: Hydration Mechanisms and Phase Composition. Russian Journal
of Applied Chemistry, 2014.
12. Biryukov, V. P., & Kuznetsova, E. S. Modified magnesia binders with improved water resistance. Construction Science
Journal, 2017.
13. Basalt Fiber Research Institute. Basalt Fiber: Properties and Applications. Moscow: BFRI Publishing, 2015.
14. ASTM C167 – Standard Test Methods for Composition of Mineral Fiber Thermal Insulation. ASTM International, 2019.
15. ISO 10406-1 – Fiber-reinforced polymer (FRP) composites — Specifications for fiber materials. International
Organization for Standardization, 2015.
Downloads
Published
Issue
Section
License
Copyright (c) 2025 GREEN ECONOMY AND DEVELOPMENT

This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.