MAGNEZIAL BOG‘LOVCHI VA BAZALT TOLASI CHIQINDISI ASOSIDA KOMPOZITSION MATERIALLAR OLISH

MAGNEZIAL BOG‘LOVCHI VA BAZALT TOLASI CHIQINDISI ASOSIDA KOMPOZITSION MATERIALLAR OLISH

Authors

  • Rahimjon Jalilov
  • Gulistan Orazimbetova

DOI:

https://doi.org/10.5281/zenodo.17779471

Keywords:

Sorel sementi, magnezial bog‘lovchi, bazalt tolasi, kompozit materiallar, mexanik mustahkamlik, chiqindi tolalar.

Abstract

Ushbu maqolada Sorel sementi (MgO–MgCl₂ bog‘lovchi tizimi) asosida kompozitsion materiallar olish
jarayonida bazalt tolasi chiqindisidan foydalanishning samaradorligi va texnologik afzalliklari bo‘yicha olib borilgan
eksperimental tadqiqotlarning asosiy natijalari keltiriladi. Tadqiqotning maqsadi Sorel sementli matritsaning fizik-mexanik
xususiyatlarini yaxshilash, uning suvga chidamlilik darajasini oshirish hamda strukturaviy barqarorligini ta’minlash
orqali yuqori samarali kompozitsion material yaratishdan iborat bo‘ldi. Shu munosabat bilan bazalt tolasi chiqindisining
miqdori, tolalar uzunligi, ularning Sorel sementga nisbatan massaviy ulushi va tarkibdagi optimal nisbatlar kompozitsion
materiallarning xususiyatlariga ta’sir nuqtai nazaridan bosqichma-bosqich o‘rganildi.
Olingan natijalar bazalt tolasi chiqindilarining kompozitsion sistemasida mikroarmaturalovchi komponent sifatida faol
ishtirok etishi, Sorel sement matritsasining g‘ovaklik tuzilmasini zichlashtirishi va yoriqlar paydo bo‘lish jarayonlarini
cheklashi natijasida mexanik ko‘rsatkichlarning sezilarli darajada yaxshilanishini ko‘rsatdi.

Author Biographies

Rahimjon Jalilov

Andijon mashinasozlik instituti,
noorganik moddalar va ular asosidagi materiallar
texnologiyasi doktoranti

Gulistan Orazimbetova

Andijon mashinasozlik instituti
“Kimyoviy tehnologiya” kafedrasi mudiri professor

References

1. Sorel, S. On new magnesium cements. Comptes Rendus Hebdomadaires des Séances de l’Académie des Sciences,

1867.

2. Li, Z., Chau, C. K., & Poon, C. S. Recent advances in magnesium oxychloride cement. Cement and Concrete Research,

2001.

3. Wang, Y., Li, H., & Li, Z. Effect of additives on the water resistance of magnesium oxychloride cement. Construction

and Building Materials, 2010.

4. Hewlett, P. C. Lea’s Chemistry of Cement and Concrete. 4th ed. Elsevier, 2003.

5. Yu, H., Liu, Z., & Zhang, J. Mechanical behavior of basalt fiber reinforced composites. Journal of Materials Science,

2018.

6. Sim, J., & Park, C. Characteristics of basalt fiber as a strengthening material for concrete. ACI Materials Journal, 2005.

7. Xu, B., Ma, H., & Li, Z. Influence of curing methods on the properties of magnesium oxychloride cement. Journal of

Materials in Civil Engineering, 2012.

8. Alomayri, T., & Low, I. M. Synthesis and characterization of basalt fiber reinforced cementitious composites. Materials

and Design, 2013.

9. Khamidov, A. X., Nurmatov, R. N. Qurilish materiallari texnologiyasi. T.: O‘zbekiston Milliy Universiteti nashri, 2018.

10. Jalilov, A. R., & Botirov, M. T. Kompozitsion materiallar: tarkibi va xossalari. Toshkent: Fan, 2020.

11. Afanasiev, V. N. Magnesium Oxychloride Cement: Hydration Mechanisms and Phase Composition. Russian Journal

of Applied Chemistry, 2014.

12. Biryukov, V. P., & Kuznetsova, E. S. Modified magnesia binders with improved water resistance. Construction Science

Journal, 2017.

13. Basalt Fiber Research Institute. Basalt Fiber: Properties and Applications. Moscow: BFRI Publishing, 2015.

14. ASTM C167 – Standard Test Methods for Composition of Mineral Fiber Thermal Insulation. ASTM International, 2019.

15. ISO 10406-1 – Fiber-reinforced polymer (FRP) composites — Specifications for fiber materials. International

Organization for Standardization, 2015.

Downloads

Published

2025-11-01
Loading...