O‘zbekiston qonunchiligida raqamli transformatsiya jarayonida elektron to‘lov kartalarini soxtalashtirishni jinoyatlashtirish
DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.17108137Keywords:
elektron soxtalashtirish; kredit karta; to‘lov kartasi; kiberjinoyatlar; jinoyat huquqiAbstract
Maqolada elektron to‘lov kartalarini soxtalashtirishdan jinoiy-huquqiy himoya masalasi elektron to‘lov kartalari
tushunchasining lingvistik va virtual tavsifi orqali tahlil qilingan. Kredit karta, bankomat kartasi va debet kartasi kabi
kartalarning turlari aniqlanishi bilan birga, tadqiqot elektron to‘lov kartalarini soxtalashtirish jinoyatiga ham e’tibor qaratdi.
Bunda soxtalashtirish tushunchasi va uning shakllari yoritilib, Jinoyat kodeksidagi an’anaviy soxtalashtirish normalarining
elektron soxtalashtirishga nisbatan qo‘llanishidagi huquqiy tafovutlar, hamda O‘zbekiston sud amaliyotining mazkur masalaga
doir qarashlari ko‘rsatib o‘tildi. Tadqiqot shuni xulosaga keltirdiki, elektron to‘lov kartalarini soxtalashtirish jinoyati uchta
elementning mavjudligiga asoslanadi: haqiqatni o‘zgartirishga asoslangan xatti-harakatga oid moddiy element, umumiy va
xususiy niyatlarni ifodalovchi ma’naviy element, hamda zarar yetkazilishi elementining mavjudligi zaruriydir. Shuningdek,
tadqiqotda O‘zbekiston qonunchisi tomonidan soxtalashtirishga duchor bo‘lishi mumkin bo‘lgan hujjat yoki yozuvni aniqlash
va uning turlarini hamda barcha usullarini belgilash, qo‘shimcha ravishda elektron to‘lov kartalarining ta’rifini ishlab chiqish,
uning qoida va tartiblarini tartibga solish va huquqiy himoyasini kuchaytirishga doir takliflar ilgari surildi
References
1. Al-Halabi, M. (2011). Cybercrime and its legal dimensions. Amman: Dar Al-Thaqafa for Publishing.
2. Al-Qudah, K. (2019). Electronic payment cards and legal protection against forgery. Arab Law Review, 7(3), 101–125.
3. Dababneh, S. (2014). Credit Card Crimes, A Sociological View. Journal of Banking and Financial Studies, Issue 3.
4. Interpol. (2020). Forgery of electronic payment instruments: Trends and countermeasures. Lyon: Interpol General
Secretariat.
5. Jordan Penal Code, Articles 260–265. (1960, amended 2022). Government of Jordan.
6. Khater, A., & Abu Issa, R., & Alwerikat, R. (2023). Legal challenges in combating electronic crimes in Jordan. Journal
of Law and Technology, 12(2), 55–74.
7. Khattabi, F. (2020). Forgery of Electronic Signatures in Credit Cards, Algerian Journal of Human Security, Volume 5,
Issue 2, 649-668.
8. Interpol. (2020). Forgery of electronic payment instruments: Trends and countermeasures. Lyon: Interpol General
Secretariat.
9. United Nations Office on Drugs and Crime (UNODC). (2021). Guide on the legal aspects of cybercrime. Vienna: United
Nations.
Downloads
Published
Issue
Section
License
Copyright (c) 2025 YASHIL IQTISODIYOT VA TARAQQIYOT

This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.