MAHALLIY BUDJETLAR MUSTAQILLIGINI TA’MINLASHDA SOLIQ TUSHUMLARI VA TRANSFERTLAR NISBATINI OPTIMALLASHTIRISH
DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.18037561Keywords:
mahalliy budjetlar, soliq tushumlari, budjetlararo transfertlar, budjet mustaqilligi, fiskal siyosat, daromad bazasi, soliq vakolatlari, fiskal desentralizatsiya, hududiy moliya, moliyaviy barqarorlik, transferlarga qaramlik, budjet munosabatlari.Abstract
Ushbu maqolada mahalliy budjetlar mustaqilligini ta’minlashda soliq tushumlari va budjetlararo transfertlar
nisbatini optimallashtirish masalalari ilmiy jihatdan tahlil qilinadi. Tadqiqotda mahalliy budjetlar daromadlarining tarkibi,
soliq tushumlarining hududiy moliyaviy barqarorlikka ta’siri hamda transfertlarga qaramlik darajasining oqibatlari
oʻrganiladi. Nazariy tahlil va empirik ma’lumotlar asosida soliq tushumlari ulushini oshirish hamda transfertlar mexanizmini
takomillashtirish orqali mahalliy budjetlar moliyaviy mustaqilligini kuchaytirish yoʻllari asoslab beriladi. Tadqiqot natijalari
fiskal siyosatda daromadlarni markazlashtirish va hududlarga qayta taqsimlash o’rtasidagi optimal nisbatni belgilashda
amaliy ahamiyatga ega.
References
1. Oates W.E. (1972). Fiscal federalism. New York, NY: Harcourt Brace Jovanovich.
2. Musgrave R.A., & Musgrave P.B. (1989). Public finance in theory and practice (5th ed.). New York, NY: McGraw-Hill.
3. Ahmad E., & Brosio G. (2015). Handbook of multilevel finance. Cheltenham, UK: Edward Elgar Publishing. https://doi.
org/10.4337/9781784716469
4. Shah A. (2007). Local budgeting and fiscal decentralization. Washington DC: World Bank.
5. Tikhomirov A.V. (2018). Intergovernmental fiscal relations and fiscal autonomy of local budgets in transition economies.
Journal of Public Finance, 12(3), 45-59.
6. World Bank. (2019). Fiscal decentralization and local government finance. Washington DC: World Bank Publications.
7. OECD. (2020). Fiscal decentralisation and subnational government finance. Paris: OECD Publishing. https://doi.
org/10.1787/0c8f6e9a-en
8. Oʻzbekiston Respublikasi Prezidentining 2022-yil 28-yanvardagi “2022-2026-yillarga moʻljallangan Yangi
Oʻzbekistonning taraqqiyot strategiyasi toʻgʻrisida” PF-60-son Farmoni. https://lex.uz/ru/docs/-5841063
9. O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2023-yil 11-sentyabrdagi “Oʻzbekiston-2030” strategiyasi toʻgʻrisida
PF-158-son Farmoni. https://lex.uz/ru/docs/-6600413
10. Axmedov Sh. (2021). Mahalliy budjetlar daromad bazasini mustahkamlash masalalari. Iqtisodiyot va moliya, 4, 32-41.
11. Hakimov Z. (2022). Budjetlararo transfertlar va hududiy moliyaviy barqarorlik masalalari. Moliyaviy tahlil va statistika,
2, 54-63.
12. Mirzayev A. (2023). Soliq tushumlari va transfertlar nisbatining hududiy iqtisodiy rivojlanishga ta’siri. Hududiy iqtisodiyot,
1, 67-78.
13. G‘aniyev N. (2024). Mahalliy budjetlar mustaqilligini baholashda transfertlarga qaramlik ko‘rsatkichlari. Iqtisodiyot va
innovatsion texnologiyalar, 3, 89-101.
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
Copyright (c) 2025 GREEN ECONOMY AND DEVELOPMENT
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.