O‘zbekiston Respublikasida uglerod solig‘ini joriy etish orqali soliq ma’muriyatchiligini takomillashtirish va yashil iqtisodiyotga o‘tishni jadallashtirish imkoniyatlari: ekologik, iqtisodiy va institutsional yondashuv
DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.17161361Ключевые слова:
Yashil soliq, soliq ma’muriyatchiligi, ekologik siyosat, barqaror rivojlanish, Parij bitimi, karbon chiqindilari, yashil iqtisodiyot, SWOT tahlil, davlat budjeti, ekologik barqarorlik, energiya samaradorligi, atrof-muhit muhofazasiАннотация
Mazkur maqola O‘zbekiston Respublikasida yashil soliqlarni, xususan, uglerod solig‘ini joriy qilish orqali
soliq ma’muriyatchiligini takomillashtirish imkoniyatlarini tahlil qiladi. Maqolada avvalo mamlakatning ekologik siyosati
va Parij bitimi doirasidagi xalqaro majburiyatlar ko‘rib chiqiladi. Shundan so‘ng uglerod solig‘ining iqtisodiy va ekologik
foydalari, shuningdek, bu soliqning davlat budjetiga qo‘shimcha daromad manbai sifatida qanday rol o‘ynashi mumkinligi
tahlil etiladi. SWOT tahlili yordamida soliqni joriy etishning kuchli va zaif tomonlari, imkoniyatlar va tahdidlar o‘rganiladi.
Shuningdek, maqolada bu jarayonni muvaffaqiyatli amalga oshirish uchun zarur bo‘lgan texnologik, institutsional va ijtimoiy
o‘zgarishlar hamda qarorlar ishlab chiqiladi. Ushbu tadqiqot O‘zbekistonning yashil iqtisodiyotga o‘tishini tezlashtirish va
ekologik barqarorlikni ta’minlash yo‘lidagi amaliy qadamlar uchun foydali bo‘lishi mumkin.
Библиографические ссылки
1. Ўзбекистон Республикасининг Солиқ кодекси (янги таҳрир). – Т.: Norma, 2022.
2. Ўзбекистон Республикаси Президентининг Фармони ПФ–186-сон 04.10.2022 й. “Яшил иқтисодиётга ўтишнинг
институционал ва ҳуқуқий асосларини янада такомиллаштириш чора-тадбирлари тўғрисида”. –: https://lex.uz/
ru/docs/6204654
3. O‘zbekiston Respublikasi Qonuni. (2018). Parij bitimini ratifikatsiya qilish to‘g‘risida (2015-yil 12-dekabr, Parij). LRU-
491-son, 2-oktabr. Lex.uz. https://lex.uz/docs/6822100
4. OECD. (2021). Taxing Energy Use 2019: Using Taxes for Climate Action. OECD Publishing. https://doi.
org/10.1787/058ca239-en
5. IMF. Carbon Taxation for Developing Countries: Principles and Policy Considerations. – Washington, D.C.: International
Monetary Fund, 2021. – 88 p.
6. European Commission. Carbon Border Adjustment Mechanism (CBAM) Report. – Brussels, 2023. –: https://ec.europa.
eu
7. Canadian Government. (2019). Carbon Pollution Pricing Act. https://www.canada.ca/en/department-finance/programs/
tax-policy/carbon-pollution-pricing-act.html
8. United Nations Environment Programme (UNEP). Green Fiscal Policy and Sustainable Development. – Nairobi:
UNEP, 2020. – [Электрон манба] – Режим доступа: https://www.unep.org
9. Statista. Carbon dioxide emissions in Uzbekistan from 2010 to 2023. –: https://www.statista.com
10. Kuznets S. Economic Growth and Income Inequality // The American Economic Review. — 1955. — Vol. 45, No. 1.
— P. 1–28.
11. Pigou A.C. The Economics of Welfare. — London: Macmillan, 1920. — 322 p.
12. European Union. Emissions Trading System (ETS). — 2005. — [online] Available at: https://ec.europa.eu/clima/
policies/ets_en (accessed: 2025).
13. Stiglitz J., Stern N. Report of the High-Level Commission on Carbon Prices. — Washington, DC: The World Bank,
2017. — 60 p.
14. Dresner S., Dunne L., Clinch P., Beuermann C. Social and political responses to ecological tax reform in Europe: an
introduction to the special issue // Energy Policy. — 2016. — Vol. 96. — P. 1–5.
Загрузки
Опубликован
Выпуск
Раздел
Лицензия
Copyright (c) 2025 YASHIL IQTISODIYOT VA TARAQQIYOT
Это произведение доступно по лицензии Creative Commons «Attribution» («Атрибуция») 4.0 Всемирная.